حسين يعقوبي : لودگي و مسخره بازي با طنز فرق دارد

ه اعتقاد يعقوبي <باورهاي غلط از طنز، جامعه را به ساده انگاري و كج فهمي سوق داده> او مرز لوده بازي را از طنز دور دانسته و مي گويد: اغلب برنامه هاي ظاهرا طنز، كمدي هم نيست. روز به روز باورهاي غلط از ژانر طنز در بين مردم بيشتر و بيشتر مي شود و اين مسئله جامعه را به ساده انگاري و كج فهمي سوق داده است. حسين يعقوبي - نويسنده و مترجم آثار طنز- از دورنماي فيلم ها و سريال هايي كه اخيرا با نام طنز شيوع پيدا كرده اند، انتقاد كرد و افزود: چيزي كه امروزه در اغلب فيلم ها و سريال هاي به ظاهر طنز با آن مواجه هستيم، حتي كمدي هم نيستند بلكه در اين آثار، لودگي و مسخره بازي، دستمايه اصلي قرار مي گيرند. وي معتقد است: عدم شناخت از طنز واقعي و ناب در ايران، ناشي از پايين بودن نرخ مطالعه ازسوي اقشار مختلف است؛ چراكه نه مردم درك صحيحي از طنز دارند و نه توليدكنندگان آثار به مباني آن مطلع و پايبند هستند. اين نويسنده ضمن بيان اين مطلب كه <يك نوع سطحي نگري مفرط در جامعه درجريان است> گفت: متاسفانه روز به روز باورهاي غلط از ژانر طنز در بين مردم و جوانان بيشتر و بيشتر مي شود كه اين امر در ديدي كلان، جامعه را به سمت نوعي ساده انگاري و كج فهمي سوق مي دهد. يعقوبي ادامه داد: متاسفانه ذائقه مخاطبان آثار توليدي در اين جريان، بسيار نزول كرده و آنها هم تنها به تماشاي آثار سطحي كه تنها آنان را مي خنداند، راضي مي شوند، به عنوان مثال؛ سريالي كه چند سال پيشروي آنتن رفت، هرچند دربرگيرنده برخي نكات اجتماعي بود اما آنچه اكثريت مخاطبان اين سريال را به خود جلب مي كرد، تنها لوده بازي ها و تكه كلام هايي بود كه شخصيت هاي اين سريال مي گفتند. از نگاه وي، اگرچه نبايد از مخاطبان عام در شرايط سخت روزانه چندان انتظار تعمق و تامل داشت اما مشكل اصلي آنجايي است كه حتي قشري كه از لحاظ تقسيم بندي مربوط به بخش خواص جامعه مي شوند هم تعبيرهاي غلطي درمورد طنز دارند و فكر مي كنند يك اثر اگر مخاطبش را بيشتر بخنداند؛ طنز قوي تري دارد. اين مترجم درمورد تمايل تهيه كنندگان به آثار اينچنيني گفت: بازي ها و داستان هاي خنده آور طي دهه هاي اخير در نمايش ها و تئاتر مورد استقبال عموم قرار گرفت و وقتي سينماگران ديدند كه ذائقه مردم با اين داستان ها راضي مي شود، آنها هم به ساخت فيلم هايي با دورنماي <خنده محور> روي آوردند و رفته رفته اين جريان شيوع يافت. يعقوبي درمورد پديده طنز در طول اعصار گذشته اظهار داشت: از قديم الايام همه چيز در طنز به يونان و روم برمي گردد و اين تقسيم بندي از ديرباز در حوزه طنز مصطلح بوده كه طنز شامل دوگونه يوناني (مبتني بر فلسفه) و رومي (هراسي) مي شود. وي توضيح داد: طنز يوناني اغلب مبتني بر اصول و مباني فلسفي بوده كه در آن تبسم و تامل، اركان اصلي را تشكيل مي دهند. اما همانطور كه به گواه تاريخ روميان در زندگي شان همواره به دنبال خوش گذراني و شادي بوده اند، طنز رومي (هراسي) به دنبال خنداندن و ايجاد لذت بوده است؛ نه تامل و تعمق. اين نويسنده آثار طنز افزود: گونه هاي طنز در سطح جهان اثرات چشمگيري به گونه هاي ادبي كشورها گذاشته است. به عنوان مثال، ادبيات ايتاليا و فرانسه، مديون طنز <هراسي> و ادبيات روسيه و انگلستان وامدار طنز < جوونالي( >يوناني) هستند. وي ضمن بيان اين مطلب كه <طنز به خودي خود قالب و ساختاري مجزا ندارد> گفت: طنز يك گونه ادبي يا سينمايي نيست بلكه پديده اي است كه در درون قالب هاي مختلف اتفاق مي افتد؛ به عنوان مثال، رمان "دن كيشوت" يك رمان تراژيك است اما طنزي تاريك را در خود به همراه دارد. يعقوبي درباره تاثيراتي كه طنز مي تواند در جامعه و حكومت ها داشته باشد، گفت: يكي از بارزه هاي طنز؛ نقد روابط و جريان هاي ناپسند در جوامع است كه اتفاقا تجربه ثابت كرده كه طنز در اين حوزه مي تواند بسيار تاثيرگذار نيز باشد. به عنوان مثال يكي از دلايل اصلي شكل گيري انقلاب فرانسه آثار طنز <وولتر> بود. آثار <گوگول> نيز در جايگاه ضداشرافي، نقش بسزايي در جريان هاي سياسي اين كشور داشته است. زيرا هرچند كار اين نويسندگان بيشتر مورد توجه خواص بوده اما درنهايت اين خواص هستند كه تصميم هاي بزرگ را در جوامع مي گيرند. وي درباره سوژه يابي در آثار طنز نيز گفت: هر نويسنده اي سبك خودش را دارد. مثال <سروانتس>؛ يك نويسنده شخصيت گراست و داستان هايش حول شخصيت هاي معيني اتفاق مي افتد اما نويسنده اي چون <كافكا> كه اغلب درمورد مضاميني همچون تنهايي بشر مي نوشت، داستان گرا است و فرقي نمي كند شخصيت هاي رمان هايش چه كساني باشند. اين نويسنده همچنين درباره <وودي آلن> اشاره كرد: اين نويسنده يك شالوده فكري دارد كه متاثر از نويسندگان و فلسفه دانان قرن 16 تا 19 است. بنابراين اين تعابير هستند كه در آثارش نقش اصلي را دارند. وي درباره طنز مطبوعاتي ادامه داد: در طنزي موسوم به <طنز مطبوعاتي> وضعيت ديگري وجود دارد. طنزنويسان در اين حوزه منتظر اتفاق ها هستند و اينكه <چه كسي در كجا چه چيزي مي گويد.> به عنوان مثال مجموعه "دو كلمه حرف حساب" نوشته <كيومرث صابري> در زمان خودش آثار نغز و لطيفي بودند اما ويژگي طنز مطبوعاتي اين است كه اين آثار در گذر زمان كاركرد خود را از دست داده و بي معنا مي شوند؛ چراكه تنها براي دوره اي خاص نوشته شده اند. اين مترجم در پاسخ به اين سئوال كه <آيا جريان طنز پس از رواج مدرنيته متحول شده است يا خير؟> گفت: من به واژه تكامل معتقدم نه تحول؛ چراكه بن مايه اي از آثار بزرگ طنزدر قرون گذشته نيز وجود داشته اند اما نوع و تكنيك پرداخت آنها تكامل يافته است. اين تكامل حتي در آثار بزرگاني چون <چاپلين> نيز مشهود است؛ زيرا در اكثر كارهاي ابتدايي اش تنها به دنبال خنداندن مردم بود اما هرچه سنش بالاتر رفت و دركش از طنز ارتقاء دريافت، بيشتر به طنز ناب نزديك شد تا سرانجام آثاري همچون <ديكتاتور بزرگ> را ساخت. وي اضافه كرد: <وودي آلن> نيز از اين قاعده مستثني نبوده. او كار خود را با اثري به نام "پول ها را بردار و فرار كن" كه يك اثر خنده آور است، شروع كرد اما در ادامه، آثاري قوي همچون "هرج و مرج" را ساخت كه درون مايه اي انتقادي داشت. يعقوبي افزود: فردي همچون <عبيدزاكاني> در زمانه خود، طنز خوبي داشت اما معيارهاي طنز در طول اين سال ها ثابت نمانده اند و امروزه اگر كسي چون <عبيد> بنويسد طنزپرداز مطرحي نخواهد بود. اين طنزپرداز معتقد است: طنزي موفق و ناب است كه مبتني بر وقايع زماني نباشد و حيطه آن، جوامع وسيعي را شامل شود؛ زيرا تنها در چنين صورتي طنز ماندگار مي شود. او درمورد ويژگي هايي كه يك طنزپرداز واقعي بايد داشته باشد، گفت: كسي كه در حوزه طنز فعاليت مي كند، بايد مطالعات وسيعي داشته باشد و از دامنه دانش گسترده اي درمورد جوامع بشري برخوردار باشد. چون طنزنويسي همچون رمان نويسي نيست كه رمان نويس تنها به پرداختن يك داستان عاشقانه يا اجتماعي، اكتفا كند. به گزارش ايلنا، تاكنون آثاري همچون "مرگ در مي زند"، "خرمگس و زن ستيز"، "محرمانه هاي رمئو و ژوليت"، "تاريخ بشر از كج بيل تا هات ميل"، "نشان نخست بلاهت"، "هرج و مرج محض"، "زبان ترجمه و ارتباطات فرهنگ ها" و "اژدهاي دگرانديش، قصه هاي مدرن جن و پري" "امشب نه شهرزاد" و ... از حسين يعقوبي در حوزه طنز منتشر شده است. 

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: